अध्याय ३१
श्रीगणेशाय नमः ॥
श्रीसरस्वत्यै नमः ॥
श्रीगुरुभ्यो नमः ॥
सिद्ध म्हणे नामधारका । पुढें अपूर्व झालें ऐका ।
योगेश्र्वर तो कारणिका । सांगे स्त्रियांचे धर्म-कर्म ॥ १ ॥
योगेश्र्वर म्हणती तियेसी । स्त्रियांचे आचार मज पुससी ।
सांगेन तुज विस्तारेसी । भवसागर तरावया ॥ २ ॥
पति असतां कवण धर्म । अथवा मेलिया कवण कर्म ।
उभयपक्षीं विस्तारुन । सांगेन ऐक एकचित्तें ॥ ३ ॥
तुज मानेल जें बरवें । तेंचि तुवां अंगीकारावें ।
स्त्रियांची रहाटी मी स्वभावें । सांगेन ऐक एकचित्तें ॥ ४ ॥
कथा स्कंदपुराणांत । काशीखंडीं विस्तारत ।
स्त्रियांचे धर्म असती बहुत । एकचित्तें ऐकावे ॥ ५ ॥
अगस्त्य ऋषि महामुनि । जो कां होता काशीभुवनीं ।
लोपामुद्रा महाज्ञानी । त्याची भार्या परियेसा ॥ ६ ॥
पतिव्रताशिरोमणि । दुसरी नव्हती आणिक कोणी ।
वसतां तेथें वर्तमानीं । झालें अपूर्व परियेसा ॥ ७ ॥
तया अगस्त्याचा शिष्य । विंध्य नाम असे प्रख्यात ।
पर्वतरुपें वर्तत । होता भूमीवरी देखा ॥ ८ ॥
विंध्याचळ म्हणिजे गिरि । अपूर्व वन नानापरी ।
शोभायमान महाशिखरीं । बहु रम्य परियेसा ॥ ९ ॥
ब्रह्मऋषि नारदमुनि । हिंडत गेला तया स्थानीं ।
संतोषी जाहला पाहूनि । स्तुति केली तया वेळीं ॥ १० ॥
म्हणे नारद विंध्यासी । आणिक पर्वत नाहीं तुजसरसी ।
समस्त वृक्ष तुजपाशी । महारम्य स्थळ तुझें ॥ ११ ॥
परी असे एक उणें । मेरुसरसी नोहे जाणे ।
स्थळ सूक्ष्म तूं याकारणें । महत्व नाहीं परियेसा ॥ १२ ॥
ऐसें म्हणतां नारदमुनि । विंध्याचळ कोपोनि ।
वाढता जाहला तत्क्षणीं । मेरुसरिसा होऊं म्हणे ॥ १३ ॥
वाढे विंध्याचळ देखा । सूर्यमंडळासन्मुखा ।
क्रमांतरें वाढतां ऐका । गेला स्वर्गभुवनासी ॥ १४ ॥
विंध्या-दक्षिणभागेसी । अंधकार अहर्निशी ।
सूर्यरश्मी न दिसे कैसी । यज्ञादि कर्में रहिलीं ॥ १५ ॥
ऋषि समस्त मिळोनि । विनवूं आले इंद्रभुवनीं ।
विंध्य-पर्वताची करणी । सांगताति विस्तारें ॥ १६ ॥
इंद्र कोपोनि तये वेळीं । गेला तया ब्रह्मयाजवळी ।
सांगे वृतांत सकळी । तया विंध्य-पर्वताचा ॥ १७ ॥
ब्रह्मा म्हणे इंद्रासी । आहे कारण आम्हांसी ।
अगस्त्य असे पुरीं-काशी । तया दक्षिण दिशे पाठवावें ॥ १८ ॥
दक्षिण दिशा भूमीसी । आधार नाहीं परियेसीं ।
याकारणें अगस्त्यासी । दक्षिण दिशे पाठवावे ॥ १९ ॥
अगस्तीचा शिष्य देखा । विंध्याचळ आहे जो का ।
गुरु येतांचि सन्मुखा । नमितां होय शरणागत ॥ २० ॥
अगस्त्य सांगेल शिष्यासी । वाढों नको म्हणोनि त्यासी ।
नमन करितां शिखरेसीं । भूमीसमान करील देखा ॥ २१ ॥
याकारणें तुम्ही आतां । जावें काशीपुरा त्वरितां ।
अगस्त्यऋषीसी विनवितां । पाठवावें दक्षिणेसी ॥ २२ ॥
येणेंपरी इंद्रासी । सांगे ब्रह्मदेव हर्षी ।
निरोप घेऊनि वेगेसीं । निघता झाला अमरनाथ ॥ २३ ॥
देवांसहित इंद्र देखा । सवें बृहस्पति ऐका ।
ऋषि मिळोनि समस्तिका । त्वरित आलें काशीभुवनासी ॥ २४ ॥
अगस्त्याचे आश्रमासी । पातले इंद्र समस्त ऋषि ।
देवगुरु महाहर्षी । बृहस्पति सवें असे ॥ २५ ॥
देखोनियां अगस्त्य मुनि । समस्तांते वंदोनि ।
अर्घपाद्य देऊनि । पूजा केली भक्तीनें ॥ २६ ॥
देव आणि बृहस्पति । अगस्त्याची स्तुति करिती ।
आणिक सवेंचि वानिती । लोपामुद्रा पतिव्रतेतें ॥ २७ ॥
देवगुरु ब्रहस्पति । सांगे पतिव्रताख्याति ।
पूर्वी पतिव्रता होती । लोपामुद्रासरी नाही ॥ २८ ॥
अरुंधती सावित्री । अनसूया जाणा महाव्रती ।
शांडिल्याची पत्नी होती । पतिव्रता विख्यात ॥ २९ ॥
लक्ष्मी आणि पार्वती । शतरुपा स्वयंभूसती ।
मेनका जाण अतिख्याति । हिमवंताची प्राणेश्र्वरी ॥ ३० ॥
सुनीता जाण ध्रुवाची माता । संज्ञादेवी सूर्यकांता ।
स्वाहादेवी होती ख्याता । यज्ञपुरुषाची प्राणेश्र्वरी ॥ ३१ ॥
यांहूनि अधिक आचार ख्याता । लोपामुद्रा पतिव्रता ।
ऐका देव समस्त म्हणतां । बृहस्पति सांगतसे ॥ ३२ ॥
पतिव्रतेचें आचरण । सांगे गुरु विस्तारुन ।
पुरुष जेवितां प्रसाद जाण । मुख्य भोजन स्त्रियेसी ॥ ३३ ॥
आणिक सेवा असे करणें । उभा पुरुष तैं उभी असणें ।
आज्ञेविणें न बैसणें । अवज्ञा न करी पतीची ॥ ३४ ॥
दिवस अखंड सेवा करणें । अतिथि येतां पूजा करणें ।
पतिनिरोपावीण जाण । दानधर्म न करावा ॥ ३५ ॥
पतीची सेवा निरंतरीं । मनीं भाविजे हाचि हरि ।
शयनकाळीं सर्व रात्रीं । सेवा करावी भक्तीनें ॥ ३६ ॥
पति निद्रिस्त जाहलियावरी । अपण मग शु्यन कीजे नारी ।
चोळी तानवडे ठेवी दूरी । पुरुषशरीरीं न स्पर्शावें ॥ ३७ ॥
स्पर्शे चोळी पुरुषासी । होय उणा तो आयुषीं ।
घेऊं नये नाम त्यासी । पति-आयुष्य उणें होय ॥ ३८ ॥
जागृत न होतां पति देखा । पूर्वी उठिजे सती ऐका ।
करणें सडा-संमार्जनादिका । करणें निर्मळ मंगलप्रद ॥ ३९ ॥
पतिपूजा करणें नित्य । सदा घ्यावें पादतीर्थ ।
चरणावरी ठेवूनि माथा । म्हणावें तूंचि शंकर ॥ ४० ॥
असतां ग्रामीं गृहीं पुरुष । सर्व श्रृंगार करणें हर्ष ।
अथवा जातां ग्रामा पुरुष । श्रृंगार करुं नये ॥ ४१ ॥
पति निष्ठुर बोले जरी । आपण मनीं कोप न करी ।
क्षमा म्हणोनि चरण धरी । राग न धरिजे मनांत ॥ ४२ ॥
पति येतां बाहेरुनि । सामोरी जाय तत्क्षणीं ।
सहस्र नामें त्यजूनि । सन्मुख जावें पतिव्रतें ॥ ४३ ॥
काय निरोप म्हणोनि । पुसावें पतीसी वंदोनि ।
जें जें वसे पतीचे मनीं । तयापरी रहाटावें ॥ ४४ ॥
पतिव्रतेचे लक्षण । सांगेन ऐका देवगण ।
बहिर्द्वारा जातां क्षण । अनेक दोष परियेसा ॥ ४५ ॥
बहिर्द्वारा जाणें जरी । पाहूं नये नर नारी ।
सवेंचि परतावें ते नारी । आपुले घरीं असावें ॥ ४६ ॥
जरी का पाहे परद्वारीं । उलूकयोनि जन्मे नारी ।
याच कारणें व्रत थोरी । लोपामुद्रा पतिव्रतेचें ॥ ४७ ॥
लोपामुद्रा पतिव्रता । बहिर्द्वारा न वचे सर्वथा ।
प्रातःकाळ जों का होतां । सडासंमार्जन करीतसे ॥ ४८ ॥
देवउपकरणीं उजळोनि । गंधाक्षतादि करुनि ।
पुष्पवर्ती, पंचवर्णी- । रंगमालिका देवांसी ॥ ४९ ॥
अनुष्ठानाहूनि पति येतां । सकळ आयती करी त्वरिता ।
धरोनियां पतीचे चित्तवृत्ता । पतिव्रता रहाटतसे ॥ ५० ॥
पति असतां उच्छिष्ट त्याचें । भोजन करावें मनोवाचें ।
नसतील गांवी पुरुष साचे । अतिथिधुप्रसाद घ्यावा ॥ ५१ ॥
अतिथीसी देऊनियां अन्न । अथवा धेनूसी पूजोन ।
भोजन करावें सगुण । पतिव्रता परियेसा ॥ ५२ ॥
गृह निरंतर निर्मळ करी । निरोपावेगळे धर्म न करी ।
व्रतें उपवास येणेंपरी । निरोपावेगळें न करी जाण ॥ ५३ ॥
उत्साह होतां नगरांत । कधीं पहावें न म्हणत ।
तीर्थयात्रा विवाहार्थ । कधीं न वचे परियेसा ॥ ५४ ॥
पुरुष संतोष असतां जरी । दुश्र्चित्त नसावें त्या नारीं ।
पुरुष दुक्ष्चित्त असे तरी । आपण संतोषी नसावें ॥ ५५ ॥
रजस्वला झालिया देखा । बोलूं नये, मौन्य निका ।
न ऐकावी वेदध्वनि देखा । मुख्य मुख्य दाखवूं नये ॥ ५६ ॥
ऐसें चारी दिवसवरी । आचरावें तिणें नारीं ।
सुस्नात होतां अवसरीं । पुरुषमुख अवलोकिजे ॥ ५७ ॥
जरी का नसेल पुरुष भुवनीं । त्याचें रुप ध्यावें मनीं ।
सूर्यमंडल पाहूनि । गृहांत जावें पतिव्रतें ॥ ५८ ॥
पतिआयुष्यवर्धनार्थ । हळदीकुंकुम लाविजे ख्यात ।
सेंदूर काजळ कंठसूत्र । फणी माथां असावी ॥ ५९ ॥
तांबूल घ्यावें सुवासिनीं । असावी तिचे माथां वेणी ।
करी कंकण, तोड कानीं । पुरुषांसमीप येणेंपरी ॥ ६० ॥
न करिजे इष्टती शेजारणीशीं । रजकिणी स्त्री कुहकीसी ।
जैनस्त्री दरिद्रिणीसी । इष्टत्व करितां हानि होय ॥ ६१ ॥
पुरुषनिंदाकरी स्त्रियांशी । बोलो नये पतिव्रता ऐसी ।
बोलतां घडती दोषी । पतिव्रता लक्षण ॥ ६२ ॥
सासू श्र्वशुर नणंदा वहिनी । दीर-भावे त्यजूनि ।
राहूं म्हणे वेगळेनि । श्र्वानयोनि पावे सत्य ॥ ६३ ॥
अंग धुवावें नग्नविणें; । उखळामुसळावरी न बैसणें ।
पाटा वरवंट्यावरी जाण । बैसूं नये पतिव्रता ॥ ६४ ॥
जातेंउंबर्‍यावरी देखा । बैसों नये वडिलाभिमुखा ।
पतिव्रतालक्षण निका । येणेंपरी असावें ॥ ६५ ॥
पतीसवें विवाद देखा । करितां पावे महा दुःखा ।
पतिअंतःकरणीं असे एका । आपण एक करुं नये ॥ ६६ ॥
जरी असेल अभाग्य पुरुष । अथवा दुष्ट नपुंसक ।
असे व्याधिष्ट पुरुष ऐक । देवासमान मानावा ॥ ६७ ॥
तैसा पुरुष असेल जरी । तेचि मानावा श्रीहरि ।
त्याचे बोलें रहाटे जरी । परमेश्र्वरा प्रिय होय ॥ ६८ ॥
पतीचे मनी जे आवडी । तेचि घ्यावी लेणीं-लुगडीं ।
पति दुश्र्चित्त असतां घडीं । आपण श्रृंगार करुं नये ॥ ६९ ॥
सोपस्कार पाहिजे जरी । न सांगावें आपण नारीं ।
असती पुत्र कन्या जरी । तयांमुखीं सांगवावें ॥ ७० ॥
जरी नसेल जवळी कोण । दाखवावी वस्तूची खूण ।
अमुक पाहिजे म्हणोनि । निर्धारुनि न सांगावें ॥ ७१ ॥
जितुकें मिळेल पतीसीं । संतुष्ट करावें मनासी ।
समर्था पाहूनि कांक्षेसी । पतिनिंदा करुं नये ॥ ७२ ॥
तीर्थयात्रेसी जाती लोक । म्हणोनि न जावें कवतुकें ।
पुरुषाचें पादोदक । तेंचि तीर्थ म्हणावें ॥ ७३ ॥
भागीरथीसमान देखा । पतीचें चरणतीर्थ अधिका ।
पतिसेवा करणें सुखा । त्रयमूर्ति संतुष्ट होती ॥ ७४ ॥
व्रत करणें असेल मनीं । करावें पुरुषा पुसोनि ।
आत्मबुद्धीं जरी करिती कोणी । पति-आयुष्य उणें होय ॥ ७५ ॥
आणिक जाय नरकाप्रति । पति घेऊनि सांगातीं ।
ऐसें बोले वेदश्रुति । बृहस्पति सांगतसे ॥ ७६ ॥
पतीसी क्रोधें उत्तर देती । श्र्वानयोनीं जन्म होती ।
जंबुक होऊनि भुंकती । ग्रामाजवळी येऊनियां ॥ ७७ ॥
नित्य नेम करणें नारी । पुरुषोच्छिष्ट भोजन करी ।
पाद प्रक्षाळूनि तीर्थ धरी । तीर्थ घेऊनि मग जेवावें ॥ ७८ ॥
त्यांसी प्रत्यक्ष शंकर । काम्य होतील मनोहर ।
पावतील वैकुंठपुर । पतीसहित परियेसा ॥ ७९ ॥
जाऊं नये वनभोजनासी । अथवा शेजारिया गृहासी ।
इष्टसोयरे म्हणोनि हर्षीं । जाऊं नये प्रतिदिनीं ॥ ८० ॥
आपुले पुरुष दुर्बळ असती । समर्थाची न करावी स्तुति ।
पति असेल अनाचारवृत्तीं । आपण निंदा करुं नये ॥ ८१ ॥
कैसा तरी असो पति । आपण करावी त्याची स्तुति ।
तोचि म्हणावा लक्ष्मीपति । एकोभावेंकरुनियां ॥ ८२ ॥
सासूश्र्वशुर पुरुषांपुढें । नेटें बोलों नये गाढें ।
हांसो नये तयांपुढें । पतिआयुष्य उणें होय ॥ ८३ ॥
सासूश्र्वशुरां त्यजोन । वेगळी असेन म्हणे कवण ।
उलूकयोनीं जन्मोन । अरण्यांत भुंजीतसे ॥ ८४ ॥
पुरुष कोपें मारी जरी । मरो म्हणे मनीं नारी ।
जन्म पावेचि योनि-व्याघ्रीं । महारण्यघोरी वसे ॥ ८५ ॥
परपुरुषांते नयनीं पाहे । उपजतांचि डोळे वरुते होय ।
पुरुषा वंचूनि विशेष खाय । ग्रामसूकर होय जाण ॥ ८६ ॥
तोहि जन्म सोडूनि । उपजे वाघुळी होऊनि ।
आपुली विष्ठा भक्षूनि । वृक्षावरी लोंबतसे ॥ ८७ ॥
पतीसन्मुख निष्ठुरोनि । उत्तर देतां कोपोनि ।
ऊपजे मुकी होऊनि । सप्तजन्म दरिद्रपण ॥ ८८ ॥
पुरुष दुसरी पत्नी करी । तीसवें आपण वैर धरी ।
उपजे सप्तजन्मांवरी । दुर्भाग्य होय अवधारा ॥ ८९ ॥
परपुरुषावरी दृष्टि करी । उपजे ते अंगहीन नारी ।
जन्म पावे पतिताघरीं । दरिद्री होऊनि परियेसा ॥ ९० ॥
पुरुष येतां बाहेरुनी । सामोरें जावें ते भामिनीं ।
उदकें पाद प्रक्षाळुनी । विंझणा करिजे श्रमहर ॥ ९१ ॥
पादसेवन भक्तीसीं । मृदु वाक्य बोलिजे पतीसी ।
पुरुष होतां संतोषी । त्रिमूर्ति संतोषती ॥ ९२ ॥
काय देतील माता पिता । नेदी इष्टवर्गबंधु भ्राता ।
इहपराची जोडी देता । पुरुष आपुला देव जाणा ॥ ९३ ॥
गुरु धर्म देव तीर्थ समस्ती । सर्व जाणावा आपुला पति ।
ऐसी जे निश्र्चये सती । पतिव्रता तेचि जाणा ॥ ९४ ॥
जीव असतां शरीरासी । पवित्र जाणा समस्तांसी ।
जीव जाता क्षणें कैसी । प्रेता आतळु नये जाणा ॥ ९५ ॥
तैसा पति प्राण आपला । पति नसतां अशुचि नातळा ।
याकारणें पतिच स्थूळ- । प्राण आपुला जाणावा ॥ ९६ ॥
पति नसतां स्त्रियांसी । पाहूं नये मुख त्यांसी ।
विधवा म्हणजे प्रेतासरसी । अपुत्री असतां अधिक जाणा ॥ ९७ ॥
ग्रामासी जातां परियेसीं । विधवा येतां सन्मुखेंसी ।
मरण होय सत्य त्यासी । पुत्रवंती अशुभ नव्हे जाणा ॥ ९८ ॥
माता विधवा असे जरी । पुत्रासी शकुन मंगळ करी ।
पुत्राविणें विधवा जे नारी । नमन तिसी करुं नये ॥ ९९ ॥
तिच्या आशीर्वादें आपणा । सर्व मंगळ होय जाणा ।
तिचा शाप हो कां मरणा । तिशीं कोणीं बोलूं नये ॥ १०० ॥
याकारणें पतिव्रता । बरवें पुरुषासवें जातां ।
देहछाया देहसंयुता । केवीं जाय परियेसा ॥ १०१ ॥
चंद्रासवें चांदणें जैसें । मावळतां सवेंचि जातसे ।
मेघासवें विजु असे । तैसे पतीसवें जावें ॥ १०२ ॥
सहगमन करणें मुख्य जाण । धर्म थोर श्रुतिवचन ।
बेचाळीस कुळ-उद्धरण । पतिव्रता परियेसा ॥ १०३ ॥
पुरुष प्रेत झालियावरी । सहगमन करिती ज्या नारी ।
एकेक पदें पादचारी । अश्र्वमेधसहस्त्रपुण्य ॥ १०४ ॥
पापी पुरुष आपुला असे जाण । त्यांते आलें असेल मरण ।
यमदूत नेती जरी बांधून । नरकाप्रति परियेसा ॥ १०५ ॥
पतिव्रता त्याची नारी । जरी आपण सहगमन करी ।
जैसी सर्पासी नेती घारी । तैसी पतीसी स्वर्गा नेई ॥ १०६ ॥
सहगमन केली नारी येतां । यमदूत पळती मागें न पहातां ।
तिचे पतीसी सोडोनि त्वरिता । जाती आपले यमापाशी ॥ १०७ ॥
पतिव्रताशिरोमणि । पतीसी बैसवी विमानीं ।
पावे त्वरित स्वर्गभुवनीं । देवांगना करिती आरति ॥ १०८ ॥
यमदूत पळतां काय बोलती । काळासी आपण न भिऊं ख्याति ।
पतिव्रता देखतां भ्रांति । भीत असों म्हणती देखा ॥ १०९ ॥
सूर्य भितो देखूनि तिसी । तपतो तेज-मंदेसी ।
अग्नि भिऊनि शांतीसी । उष्ण तिसी होऊं न शके ॥ ११० ॥
नक्षत्रें भीती पाहतां तिसी । आपुलें स्थान घेईल ऐशी ।
जाय स्वर्गभुवनासी । पतीसहित परियेसी ॥ १११ ॥
येणेंपरी स्वर्गभुवनीं । जाय नारी संतोषोनि ।
आपुले पतीसी घेऊनि । राहे स्वर्गी निरंतर ॥ ११२ ॥
औट कोटि रोम तिसी । स्वधर्में दिधले अग्नीसी ।
त्याचें फळ आहे कैसी । एकचित्तें परियेसा ॥ ११३ ॥
एकेक रोम-रोमासी । स्वर्गी राहे शतकोटि वर्षीं ।
पुरुषासवें स्वानंदेसीं । पतिव्रता राहे तेथें ॥ ११४ ॥
ऐसें पुण्य सहगमनासी । व्हावी कन्या ऐसी वंशी ।
बेचाळीस कुळें कैसीं । घेऊन जाय स्वर्गातें ॥ ११५ ॥
धन्य तिचीं मातापिता । एकविसांते उद्धार होता ।
धन्य पुरुषवंश ख्याता । बेचाळीस उद्धरिले ॥ ११६ ॥
ऐसें पुण्य सहगमनासी । पतिव्रताफळें तैसीं ।
आणिक सांगेन विस्तारेसीं । देवगुरु म्हणतसे ॥ ११७ ॥
असेल नारी दुराचारी । अथवा जरी व्यभिचारी ।
तिचें फळ आहे थोरी । एकचित्तें परियेसा ॥ ११८ ॥
उभय कुळें बेचाळीस । जरी का असतील स्वर्गास ।
त्यांसी घेऊनि नरकास । प्रेमें जाय परियेसा ॥ ११९ ॥
अंगावरी रोम किती । तितुकी वर्षें ख्याति ।
नरकामध्यें पचे निरुति । तिचें फळ ऐसें असे ॥ १२० ॥
भूमिदेवता ऐसें म्हणे । पतिव्रतेचे असती चरण ।
आपणावरी चालतांक्षण । पुनीत आपण म्हणतसे ॥ १२१ ॥
सूर्य चंद्र ऐसें म्हणती । आपुले किरणीं आहेत ज्योति ।
पतिव्रतेवरी पडती । आपण पावन होतसों ॥ १२२ ॥
वायु आणि वरुण देखा । पतिव्रतेचे स्पर्शें ऐका ।
पावन आपण जाहलों निका । पहातां समस्त पुनीत होती ॥ १२३ ॥
घरोघरीं स्त्रिया असती । काय करावी लावण्यसंपत्ति ।
जिचेनिं वंशा उद्धारगति । तैशी स्त्री घरीं असावी ॥ १२४ ॥
ज्याचे घरीं पतिव्रता । दैवागळा पुरुष ख्याता ।
करावें सुकृत जन्मशतां । तरीच लाधे तैशी सती ॥ १२५ ॥
चतुर्विध पुरुषार्थ देखा । स्त्रियेचेनिं लाधे पुरुषा निका ।
पतिव्रता स्त्री अधिका । पुण्यानुबंधे मिळे जाणा ॥ १२६ ॥
ज्याचे घरी नाही सती । पुण्यें कांहीं त्यासी न होती ।
यज्ञादि कर्में ख्याति । अर्हता नव्हे तो नर ॥ १२७ ॥
सती नाही ज्याचे घरीं । त्यासी नाहीं अरण्य दूरी ।
वृथा जन्मोनि संसारी । कर्मबाह्य तो जाणा ॥ १२८ ॥
ऐसी मिळे ज्यासी । समस्त पुण्यें घडतीं त्यासी ।
पुत्रसंतान परलोकासी । साधन होय सतीचेनिं ॥ १२९ ॥
स्त्रियेवीणें असे जो नर । त्यासी न साधे कर्माचार ।
कर्मविहीन देवपितृ- । कर्मार्ह तो नोहे देखा ॥ १३० ॥
पुण्य जें घडे गंगास्नानें । लाधे सतीचे दर्शनें ।
महापापी होय पावन । सप्तजन्म पापें जातीं ॥ १३१ ॥
पतिव्रतेचा आचार । सांगे बृहस्पति देवगुरु ।
म्हणोनि सरस्वती-गंगाधरु । विनवीतसे श्रोतेजना ॥ १३२ ॥
सिद्ध म्हणे नामधारकासी । गुरुचरित्र पुण्यराशि ।
ऐकतां पावती सद्गतीसी । म्हणे सरस्वतीगंगाधर ॥ १३३ ॥
इति श्रीगुरुचरित्रामृत || पतिव्रतानिरूपण विख्यात ||
ऐकतां होय पुनीत || जें जें चिंतिले पाविजे || १३४ ||
॥ इति श्रीगुरुचरित्रामृते परमकथाकल्पतरौ
श्रीनृसिंहसरस्वत्युपाख्याने सिद्ध-नामधारकसंवादे
पतिव्रताधर्मनिरुपणं नाम एकत्रिंशोऽध्यायः ॥
॥ श्रीगुरुदत्तात्रेयार्पणमस्तु ॥